Dziedziczenie ustawowe a testamentowe

Odziedziczenie spadku po śmierci może odbyć się na podstawie sporządzonego przez zmarłego testamentu lub na zasadzie dziedziczenia ustawowego. W Polsce najczęściej spadkobiercy dziedziczą spadek na zasadach dziedziczenia ustawowego. Czym są te dwie formy dziedziczenia i w jaki sposób prawo je reguluje?

Dziedziczenie ustawowe

Dziedziczenie ustawowe jest uregulowane w Kodeksie cywilnym i dochodzi do niego w momencie, w którym spadkodawca nie pozostawił po sobie ważnego testamentu lub żadna wskazana w testamencie osoba nie chce, lub nie może przyjąć spadku po zmarłym. W takiej sytuacji ustawa przewiduje, kto, w jakiej części oraz w jakiej kolejności dziedziczy spadek.

Spadkobiercami ustawowymi są kolejno: małżonek, zstępni (dzieci, wnuki, prawnuki), rodzice, rodzeństwo i zstępni rodzeństwa spadkodawcy, dziadkowie, pasierbowie. Jeśli żadna z powołanych do spadku osób go nie przyjmie, spadek przechodzi na gminę i Skarb Państwa.

Dziedziczenie testamentowe

Testament to dokument, w którym spadkodawca zawiera swoją ostatnią wolę odnośnie podziału majątku. W Polsce dziedziczenie testamentowe ma pierwszeństwo nad dziedziczeniem ustawowym, co oznacza, że spadkodawca ma wpływ na to, kto odziedziczy po nim spadek oraz w jakiej części. Testament umożliwia więc modyfikację kolejności dziedziczenia oraz daje dowolność w wyznaczeniu osób lub podmiotów powołanych do spadku.

W przypadku dziedziczenia testamentowego bliscy zmarłego pod pewnymi warunkami mają możliwość otrzymania zachowku.

Co dalej?

Osoba powołana do spadku w ciągu 6 miesięcy od dowiedzenia się o spadku może go przyjąć w całości, przyjąć go z zachowaniem dobrodziejstwa inwentarza lub całkowicie odrzucić. W każdej z tych sytuacji niezbędne jest dopełnienie formalności w sądzie lub u notariusza.

Podsumowanie

Podsumowując, dziedziczenie testamentowe ma charakter osobisty i wymaga sporządzenia przez spadkodawcę ważnego dokumentu, w którym może samodzielnie rozporządzić swoim majątkiem.

Dziedziczenie ustawowe to uniwersalne zasady, brane pod uwagę w momencie, w którym zmarły nie pozostawił po sobie testamentu. Wtedy kolejność dziedziczenia spadku opiera się na małżeństwie, pokrewieństwie i przysposobieniu spadkodawcy i osób powołanych do spadku. Kodeks cywilny precyzyjnie wskazuje, kto dziedziczy i w jakim zakresie, czym chroni bliskich zmarłego.

Jeśli poszukujesz adwokata, który poprowadzi Twoją sprawę lub udzieli porady prawnej, to serdecznie zapraszam do kontaktu.